کاوش سازند

به طور کلی کانسار به بخشی از پوسته زمین اطلاق می شود که تحت شرایط خاص زمین شناسی ماده معینی در آن متمرکز شده که از نظر اقتصادی ارزش داشته باشد یعنی از نظر مقدار، کیفیت، محل جغرافیایی و بازار مصرف دارای ارزش استفاده و بهره برداری باشد.

برای هر کانسار با توجه به کانه های همراه، باطله های مفید یا مزاحم از نظر اقتصادی آستانه ای وجود دارد و برای شروع عملیات استخراجی هر ماده معدنی بایستی این استانه در ارزیابی ذخیره برآورد شود.

شکی نیست که آستانه اقتصادی هر ذخیره به نوع کانه، کانه های همراه، عمق ذخیره و شرایط جغرافیایی منطقه بستگی دارد.

به هر حال این آستانه برای هر عنصر همیشه بیشتر از متوسط مقدار آن عنصر در پوسته زمین یا کلارک^* آن عنصر است.  و آستانه اقتصادی از نظر درصد با توجه به مناسب بودن سایر شرایط برای برخی از عناصر به قرار زیر است. (اسمیرنوف 1976):

یعنی اینکه تراکم هر ماده معدنی در هر منطقه در صورتی می تواند لقب کانسار را به خود بگیرد که تمرکز آن به صورت خالص یا ترکیب شیمیایی طبیعی بیش از کلارک باشد. بنابراین تشکیل یک کانسار پدیده طبیعی استثنایی است و کار زمین شناس شناخت محل اصلی؛ طرزتشکیل؛ شرایط فیزیکو شیمیایی حاکم بر تشکیل کانسار و تشخیص حالت پراکندگی ماده معدنی آن است.

* اصطلاح کلارک عناصر که توسط فرسمن به کار برده شده؛ عبارت است از متوسط درصد یک عنصر در پوسته زمین. برای مثال کلارک اکسیژن 46.6 و سیلیسیم 27.72 می باشد.